H5N1 Virüsü Antarktika’ya Ulaşmış Olabilir: Kuş ve Memeli Türleri Tehdit Altında
2021 yılından bu yana, H5N1 virüsünün "clade 2.3.4.4b" türü, Avrupa’dan Amerika kıtasına, oradan da Güney Amerika’ya yayılarak, birçok kuş ve memeli türünde kitlesel ölümlere sebep olmuştur. Şimdi ise bu virüsün göçmen kuşlar aracılığıyla Antarktika’ya ulaşmış olabileceği düşünülüyor.
Britanya Antarktika Araştırmaları Kurumu (BAS) tarafından yapılan araştırmalar, bu bölgedeki ekosistemlerin birçok kuş ve deniz memelisi için önemli sığınaklar sunduğunu ortaya koymakta. Ancak yaşanan salgınlar, halihazırda tehlikede olan bu türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
Ölümler Artıyor
Küçük bir fırtına kuşunun 17 Eylül 2023’te Güney Georgia Adaları’nda ölmesiyle başlayan salgın, hızla yayıldı. Araştırmalar, Aralık ayı itibarıyla 33 kuş ve 17 memeli ölümü tespit etti. Test edilen canlıların %66’ında H5N1 virüsü belirlendi. Falkland Adaları’nda da kara kaşlı albatroslar ve güney fırtına kuşlarında virüs tespit edilmesi, durumu daha da ciddileştirdi.
Antarktika ana karasında henüz resmi bir vaka bildirilmemiş olsa da, bilim insanları salgının bu kıtaya ulaşmış olduğunu düşünmektedir. Özellikle Mart 2024’te Adélie penguenleri ve Antarktika karabatakları üzerinde yapılacak araştırmaların sonuçları merakla bekleniyor. Eğer virüs burada da tespit edilirse, H5N1 virüsünün ulaşmadığı tek kıta Avustralya kalmış olacak.
Hayvan Salgınları Kontrol Edilemezse Tehlike Büyüyebilir
Güney Amerika’daki salgının, hayvanlar üzerinde "son derece yıkıcı" etkileri olduğu bildiriliyor. Bazı türlerde ölüm oranı %40’a kadar yükseldi. Antarktika’daki izole türler için bu durum, geri dönüşü olmayan bir sona işaret edebilir. Özellikle Bird Island’daki Antarktika kürklü fokları ve ana karadaki penguen kolonileri ciddi kayıplar yaşamaktadır.
Bu konudaki bulgular, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
ABD’de Yeni Vaka: Hayvan Teması Olmadan Kuş Gribi Bulaşı
ABD’de bir kişi, kuş gribine yakalandı ancak halk sağlığı yetkilileri bu vaka için hayvan teması olmadığını belirtiyor. Bu yıl ABD’de kuş gribine yakalanan 14. kişi olan hasta, bu açıdan kayıtlara geçen ilk vaka olarak dikkat çekti.
CDC, Missouri’deki hastanın durumunu inceliyor. Daha önceki tüm insan vakaları, hasta hayvanlarla teması olanlar arasında görülmüştü. Ancak bu yeni vaka, bir gizem olarak ortada durmakta.
Virüsün İnsanlara Adaptasyonu Üzerine Araştırmalar Devam Ediyor
22 Ağustos’ta Missouri’de bir hastanede tedavi gören bir kişinin H5N1 virüsü testi pozitif çıkması, dikkatleri üzerine çekti. Testler sonucu, hastanın virüsü, oldukça yaygın olan H5N1 virüsünün bulunduğu bölgede kapmış olabileceği tespit edildi.
CDC, bu son vakayı detaylıca inceleyerek, virüsün nereden geldiğini ve insanlara nasıl adapte olduğunu anlamaya çalışıyor. Ancak şu ana kadar insanlardan insana bulaşma olduğuna dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Missouri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Departmanı, "Halk arasında sürekli bir bulaşma riski düşük kalmaya devam etmektedir" şeklinde açıklamalarda bulundu.
Sonuç olarak, H5N1 virüsü Antarktika’daki türler için büyük bir tehdit oluşturmakta, ayrıca ABD’de ortaya çıkan yeni vakalar, insan sağlığı açısından bir riski işaret ediyor. Uzmanlar, virüsün seyrini dikkatle takip etmeye devam ediyor.