Orta Asya Liderleri Zirvesi: "Orta Asya-2040 Konsepti" İmzalandı
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğinde gerçekleştirilen Orta Asya Devlet Başkanları Zirvesi, bölgedeki siyasi ve ekonomik işbirliğini güçlendirmek amacıyla toplandı. Zirveye, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman katıldı.
Kazakistan’ın Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen zirvede önce liderler arasında dar kapsamlı bir toplantı gerçekleştirildi. Ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in onur konuğu olarak katıldığı genişletilmiş toplantıda, bölgede işbirliğini artırmaya yönelik stratejiler tartışıldı.
Cumhurbaşkanı Tokayev, açılış konuşmasında bu tür istişare toplantılarının bölgesel işbirliğinin güçlenmesine önemli katkılarda bulunduğunu vurgulayarak, "Ortak çabalarımız sayesinde uzun vadeli sorunları çözebiliyoruz. Sınır güvenliği, su temini ve göç gibi meseleleri sistematik olarak ele alıyor, ticaretin önündeki engelleri de ortadan kaldırıyoruz," dedi. Tokayev ayrıca uluslararası ilişkiler sistemindeki mevcut tehditlere dikkat çekerek, "Bölgemizde barış ve istikrarın sağlanması temel görevimiz olmayı sürdürecektir," ifadelerini kullandı.
Toplantıda Orta Asya’nın transit ve ulaşım potansiyelinin geliştirilmesi üzerindeki tartışmalara da ağırlık verildi. Tokayev, Türkiye’nin Kuşak ve Yol Girişimi gibi projelere dahil olmanın önemini vurguladı ve bölgedeki eğitim, kültür ve insan sermayesinin geliştirilmesine yönelik işbirliği önerilerini dile getirdi. Kazakistan’da yaklaşık 9 bin Orta Asyalı öğrencinin eğitim gördüğünü belirten Tokayev, bu durumun bölge için önemli bir kazanım olduğunu ifade etti.
Bilgi paylaşımını ve medya işbirliğini artırma gereğine de değinen Tokayev, ortak medya projeleri üzerinde çalışmaların başlatılmasını önerdi. Ayrıca, çevre sorunları ve iklim değişikliği konusunda da işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, COP29 küresel iklim konferansı hakkında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’e başarılar diledi.
Zirve sonunda liderler, "Orta Asya-2040 Konsepti" belgesini imzalayarak, bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi için somut adımlar atma kararı aldılar. Ayrıca, 2025-2027 dönemini kapsayan bir yol haritası ve endüstriyel işbirliğini geliştirmeye yönelik eylem planı da onaylandı. Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ise, "Orta Asya Devlet Başkanları Onur Nişanı"na layık görüldü.
Bu gelişmeler, Orta Asya ülkelerinin işbirliğini pekiştirme konusundaki kararlılıklarını gösteriyor ve bölgede istikrarın sağlanmasına yönelik önemli adımlar olarak öne çıkıyor.