Türkiye’nin Etiyopya-Somali İhtilafında Arabuluculuk Rolü
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in, Etiyopya ile Somali arasındaki sorunların çözümünde Türkiye’den destek istemesi üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yazdığı mektup, arabuluculuk sürecinin başlatılmasına zemin hazırladı. Türkiye, her iki tarafın güvenini kazanarak sorunların çözümüne yönelik diplomatik çabalarına devam ediyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Etiyopya’ya yaptığı ziyarette Başbakan Ahmed ile görüşerek, Somalili yetkililerle üst düzey temaslarda bulundu. Bu görüşmelerin sonucunda, iki ülkenin Ankara’da gerçekleştireceği ikinci tur müzakerelerin tarihi 2 Eylül’den 12 Ağustos’a alındı. Kaynaklar, bu süreçte Somalilerin ve Etiyopyalıların ihtiyaçlarının ve endişelerinin göz önünde bulundurulacağına vurgu yapıyor.
Türkiye’nin Diplomatik Girişimleri
Başbakan Ahmed’in mektubunun ardından Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda arabuluculuk faaliyetlerine hız verdi. Bu kapsamda, Dışişleri Bakanı Fidan, Etiyopya ve Somali’nin dışişleri bakanlarıyla 1 Temmuz’da Ankara’da bir araya gelerek, sorunların "barışçıl bir şekilde" çözülmesine dair niyetlerini ortaya koydular. Toplantının ardından, taraflar tekrar bir araya gelmek üzere sözleşti.
Türkiye’nin, artan gerilim karşısında sürdürülebilir diyalog kanalları açma çabaları uluslararası kamuoyunda takdirle karşılandı. 1 Temmuz’dan bu yana, Türkiye bölge ülkeleriyle temaslarını sürdürerek destek sağladı.
Etiyopya-Somali Anlaşmazlığının Temel Sebepleri
Dünyada denize erişimi olmayan en büyük nüfusa sahip ülke olan Etiyopya, Eritre’nin 1991’de ayrılmasının ardından deniz çıkışı kaybetmişti. Ekonomik nedenler doğrultusunda Kızıldeniz’e erişim konusunu gündemde tutan ülke, Somaliland ile 1 Ocak’ta bir Mutabakat Muhtırası imzaladı. Ancak, bu muhtıra Somali hükümeti ve uluslararası toplumdan büyük tepki aldı; çünkü Somaliland’ın tanınması vaadini içeriyordu. Somali, Etiyopya’nın Somaliland ile deniz erişim anlaşması yapmasının ardından büyükelçisini geri çekti.
Arap Birliği ve Afrika Birliği, Etiyopya ile Somaliland arasındaki deniz erişim işbirliğine yönelik anlaşmayı reddetti ve kınadı. İki ülkenin dışişleri bakanları, 9-10 Mart tarihlerinde Nairobi’de bir araya gelse de dolaylı müzakerelerden sonuç alınamadı.
Türkiye’nin arabuluculuk çabaları, Etiyopya ve Somali arasındaki gerilimin çözümünde önemli bir rol oynamaya devam ediyor.